بیانیه هیات داوران اولین جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاه تبریز با عنوان یاز(بنویس) اردیبهشت ۱۴۰۲

بیانیه هیات داوران اولین جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاه تبریز "یاز"

 به نام آنکه جان را فکرت آموخت

چراغ دل به نور جان برافروخت

جوامع بشری توسعه و پویایی خویش در ادوار مختلف تاریخی را بی گمان از خردورزی، اندیشه و روشنگری و تضارب آرا و افکار مردمانش به دست آورده است. و این مهم مقدور نبوده مگر آنکه بستری از علم و عمل به نام «دانشگاه و رسانه» به عنوان دو بازوی قدرمند و دو بال پرواز برای اندیشه ورزی و اوج گرفتن در عرصه اجتماع، سیاست، مذهب و دانش و فناوری و اقتصاد و کشاورزی بوده است. این دو مولفه مهم به عنوان ابزار پیشرفت و الزام ترقی در جوامع توسعه یافته به عنوان الگوی اساسی تغییر رویکردها، اصلاح روش ها و تبیین راهبردهای مهم در طی یک قرن گذشته مورد توجه قرار گرفته و ثمرات بسیاری نیز به ارمغان آورده است.

جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاه تبریز به عنوان اولین حرکت ارزشمند و علمی فرصت مغتنمی است تا بار دیگر، شاهد هم نشینی علم و عمل، تلالو خرد و اندیشه و تجلی آرمان خواهی جوانان و دانشجویان این سرزمین در بستر رسانه ها باشیم.

«رسانه ها» به عنوان رکن چهارم جامعه مردم سالار و «دانشگاه» به عنوان خانه علم و خاستگاه فناوری و اندیشه می توانند با تعاول و همراهی یکدیگر، تجلی گر رشد و توسعه ایران و آذربایجان باشند.

هیات داوران اولین دوره جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاه تبریز در طی ساعت ها بررسی آثار متکثر رسیده از نشریات دانشجویی و دانشجویان خلاق و علاقه مند کار خبری، شاهد ظهور و بروز نوآوری ها و استعدادهای زیبای جوانان و آینده سازان این سرزمین بوده اند که جای امیدواری و خوشوقتی است. اما در بررسی همین آثار لازم است بی تعارف و بی پرده به برخی کاستی ها و خلاء ها اشاره شود تا در دوره های بعدی این جشنواره شاهد پیشرفت و ارتقای کیفیت آثار قلمی دانشجویان عزیز باشیم.

1- در بررسی عناوین و آثار رسیده در بخش «گزارش» چنین استنباط می شود که اغلب قریب به اتفاق دانشجویان با مفهومی به نام «گزارش» و نقش آن در عرصه رسانه و جامعه چندان آشنایی ندارند و برخی دلنوشته ها، اخبار و یادداشت های خود را به عنوان گزارش تلقی کرده اند. لازم است با برگزاری کارگاه های آموزشی و مهارتی، ارزش و جایگاه این ژانر مهم مطبوعاتی بار دیگر برای دانشجویان عزیز تعریف شده و به عنوان چشم عقاب تیزبین روزنامه نگاری تبیین شود.

2-در بخش «مصاحبه» خوشبختانه شاهد تنوع و تکثر آثار هستیم. اما در این بخش نیز به نظر می رسد نویسندگان جوان، صرفا بر اساس تجارب روزمره خود و مطالعه مصاحبه های مشابه اقدام به مصاحبه کرده اند و نسبت به فنون علمی آن چندان توجهی نداشته اند. بی توجهی به نوع پرسش ها، تمایز سوالات اولیه و ثانویه، لید نویسی و تیتر گذاری دارای ضعف های اساسی است که باید در کلاس های آموزشی این موضوعات مطرح و برای دانشجویان روزنامه نگار توصیف و تبیین شود.

3-در بخش «خبر»، با توجه به دوره ای بودن چاپ و انتشار نشریات دانشجویی، نمی توان بر روی موضع خبر و نقش آن تاکید داشت. چرا که یکی از الزامات و عناصر خبری، تازگی آن است. بنابراین نمی توان این تازگی را در یک نشریه ای دوریه ای، مانند فصلنامه، ماهنامه و حتی گاهنامه مراعات کرد. بنابراین عدم دریافت اخبار نیز در این جشنواره قابل انتظار بود. اما لازم است همه نویسندگان و خبرنگاران نشریات دانشجویی با عناصر و ارزش های خبری آشنایی کافی داشته باشند تا به عنوان پیش مقدمه فعالیت در ژانرهای دیگر مطبوعاتی پیشرفت و اشرافیت کافی داشته باشند و بتواند اخبار خود را در قالب های دیگر روزنامه نگاری به شکلی بدیع و تازه و خلاقانه ارائه نمایند.

4- در بخش مقالات علمی متاسفانه شاهد نوعی کپی برداری های گسترده، کلی و غیرحرفه ای هستیم که چه از نظر اخلاقی و انصاف و چه از نظر ارزش کار روزنامه نگاری، هرگز قابل قبول نیست. در برخی مقالات حتی نامی از منبع و نویسنده اصلی برده نشده و شاهد اوج بداخلاقی در این بخش هستیم که لازم است مدیران مسئول و سردبیران محترم نشریات دانشجویی در راستای ترویج اخلاق حرفه ای، کمک به رشد استعدادهای جوان، ترغیب و تشویق دانشجویان به تولید محتواهای جدید و بومی نسبت به این موضوع بیش از پیش اهمیت داده و همه مقالات دریافتی را زیر ذره بین قرار دهند. راستی آزمایی مطالب رسیده به دفتر یک نشریه، کمترین کاری است که هیات های تحریریه و شورای سردبیری رسانه ها انجام می دهند. بنابراین، صداقت در کار رسانه، الفبای موفقیت و ترقی تلقی می شود.

5-در بخش «گرافیک و صفحه آرایی» هر چند ما شاهد بروز و ظهور برخی استعدادها هستیم اما به نظر می رسد با توجه به علاقه مندی و انگیزش دانشجویان جوان برای انجام پروژه های طراحی و گرافیک در فضای مجازی، می توان امیدوار بود که در آینده ای نزدیک با برگزاری کارگاه های کوتاه مدت بتوان این استعدادها را شکوفا کرده و در مسیر زیبایی های بصری برای درک بهتر محتواهای رسانه ای و انتقال سریع پیام به مخاطبان گام برداشت.

6- در بخش «سرمقاله» به عنوان مهمترین و اولین ورودی یک نشریه، به نظر می رسد جایگاه تعریف شده ای در نشریات این دوره ندارد. سرمقاله باید از نثری سلیس و روان برخوردار بوده و به عنوان رویکرد اصلی گردانندگان نشریه، بیانگر دیدگاه مترقی و استراتژی های نشریه برای مخاطبان خود باشد. سرمقاله ، نه خبر است که کهنه شود و نه مقاله و دلنوشته است که به زبان ساده و محاوره ای و و بدون انسجام و بی نتیجه به پایان برسد. لازم است یک بار دیگر دانشجویان جوان و به ویژه سردبیران و مدیران مسئول نشریات با مطالعه بیشتر سرمقاله نشریات سراسری، محلی و عمومی و نیز افزایش اطلاعات روز خود از جامعه پیرامون و نیز رشته و رویکرد تخصصی نشریه، سرمقاله هایی مستحکم، راهبردی و روشنگرانه بنویسند. یک سرمقاله قوی گاهی می تواند به تنهایی نقش یک نشریه را در روشنگری و تبیین اهداف و آرمان ها و ترسیم چشم انداز آینده برای آن رشته، جامعه یا مخاطبان ایفا نماید. 

7- لازم است «شیوه نامه» دریافت آثار و برگزاری جشنواره که برگفته از جشنواره ملی تیتر می‌باشد در جشنواره‌های بعدی، بار دیگر از سوی دبیرخانه جشنواره و همکاران تلاشگر این عرصه بازنگری شده و از تکرار کارهای کلیشه‌ای پرهیز نمایند و با تعریف مرزبندی‌های مشخص در حوزه آثار، کار قضاوت و داوری را نیز سهل نمایند.

8-در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای همه دانشجویان و روزنامه نگاران جوان، توفیق همه تلاشگران عرصه قلم و روشنگری را در پرتو قرآن و اسلام و انقلاب اسلامی آرزومندیم.

خدایا چنان کن سرانجام کار

که تو خشنود باشی و ما رستگار

هیات داوران اولین جشنواره نشریات دانشجویی یاز:

محمدامین خوش‌نیت، رامین نظامی‌خواه و بهزاد یوسفی